Blog 11: Kanker en werk: wat kan je zelf doen?

Zit ik op het goede spoor?
Mijn trouwe volgers weten het inmiddels wel: ik blog over de wijze lessen die ik tot nu toe heb geleerd van kanker. Maar, als het gaat over re-integratie na kanker ben ik eigenlijk een zoekende beginneling. Daarom heb ik op 10 november 2020 deelgenomen aan het event van de Nationale Kanker en Werk Dag. In mijn vorige blog lag het accent op ‘wat kunnen werkgevers (leidinggevenden en HR-functionarissen) nog meer doen?’ Maar het gaat natuurlijk ook over mezelf. Zit ik als herstellende, re-integrerende ex-werknemer en ZZP-er op het goede spoor? Wat kan ik verder doen om op termijn weer in goede gezondheid en met plezier te kunnen werken? En graag ook met een fatsoenlijk inkomen, want ik wil niet in de goot belanden!

Mijn stappen tot nu toe
Misschien goed om te vertellen welke stappen ik de afgelopen 20 maanden heb gezet. Na de schrik van mijn diagnose was mijn eerste focus: Hoe vertel ik het mijn dierbaren? En ten tweede: Wat betekent dit voor mijn werk? Kan ik gedeeltelijk blijven doorwerken of niet? Hoe vertel ik dat aan mijn opdrachtgevers en cliënten? 

Aangezien ik het ‘koe bij de horens vat-type’ ben, waren deze gesprekken snel gevoerd.  Met alle emoties van dien. Het antwoord op de vraag ‘kan ik misschien gedeeltelijk blijven werken?’ werd vlot daarna duidelijk. Door mijn intensieve behandeltraject, toenemende pijnklachten en alle bijbehorende medicatie was ik al gauw te ziek, zwak en misselijk om nog te kunnen werken. Heel confronterend! Min of meer op mijn tandvlees heb ik toen mijn lopende en nieuwe opdrachten overgedragen, teruggegeven en afgerond. Dank aan mijn begripvolle opdrachtgevers, vakgenoten en cliënten! Dat was stap 3. 

Nadat ook de laatste facturen verzonden waren heb ik met pijn in mijn hart alles wat met werk te maken had losgelaten. Dat was niet gemakkelijk, want ik was als ZZP-er net lekker op stoom en had ook nog wat kooltjes in het vuur voor een parttime baan in loondienst ernaast. Mijn werkwereld stortte opeens helemaal in. Dat was stap 4. 

Daarna stond mijn leven vooral in het teken van behandelingen doorstaan en overleven. Dat was stap 5. Die is goed gelukt!  Nu zit ik in stap 6: Verder herstellen en werk-fit-worden. En de volgende stap - stap 7 - weer écht aan het werk lonkt. Ik sta te popelen!



Wat heb ik geleerd?
Tijdens de Nationale Kanker en Werk Dag hebben diverse sprekers (experts en ervaringsdeskundigen) wijze raad gegeven over wat je als zieke en/of van kanker herstellende kan doen als het gaat over werk. Voor mezelf een fijne benchmark dus. Heb ik het goed gedaan? Of heb ik misschien belangrijke dingen over het hoofd gezien? Wat zijn belangrijke aandachtspunten voor de fase waarin ik nu zit? En misschien hebben anderen hier ook iets aan?! Mijn belangrijkste observaties deel ik daarom in deze blog graag met jullie!

1. Communiceer  functioneel 
Dat wil zeggen denk goed na over ’Wat vertel ik wel en wat niet? Aan wie en met welke reden?’ Geef je bedrijfsarts als je belangrijkste vertrouwenspersoon openheid over je medische situatie.  Je leidinggevende en collega’s hoeven niet perse alle  medische details te weten, daar gaat het meer over je inzetbaarheid in werk. Voor werkgevers belangrijke informatie om maatwerk te kunnen leveren. Daarnaast  kan het prettig zijn om met éen vaste collega in plaats van met het hele team contact te houden, dan hoef je niet alles steeds opnieuw te vertellen.

2. Houd contact
In alle fasen van je ziekte-en herstelproces. Met je werkgever en bedrijfsarts (voor zover je die hebt) of met je voormalige opdrachtgevers en je netwerk. In een vorm die bij jou past én die je kan opbrengen. Maak duidelijke afspraken over de frequentie en hoe: Face2face, via whatsapp of videobellen (een prima hulpmiddel in tijden van Corona!). Contact is namelijk een belangrijke voorspeller voor succesvolle re-integratie.

3. Neem de regie 
Ga niet lijdzaam zitten wachten tot anderen (leidinggevende, bedrijfsarts, opdrachtgevers) contact opnemen. Breng je eigen ideeën en wensen in over wat voor jou qua werk en gezondheid belangrijk is.

4. Maak (re-integratie naar) werk een vast gespreksonderwerp in contact met je medische behandelaars 
Is het raadzaam om tijdens je behandeltraject (gedeeltelijk) te blijven werken of niet? Wat is de prognose over de te verwachten beperkingen tijdens de behandelingen en op termijn? En wat betekent dit voor je belastbaarheid qua werk nu en en daarna?

5. Vraag hulp aan familie, vrienden of deskundigen bij het maken van belangrijke keuzes en beslissingen over werk
Dat gaat niet alleen over wat qua belastbaarheid verstandig is, maar soms ook over de continuïteit van je eigen bedrijf (als ZZP-er of ondernemer). Neem geen overhaaste beslissingen.

6. Gun jezelf de tijd om te herstellen 
Want herstellen is hard werken op alle fronten; fysiek, mentaal en emotioneel. Probeer dingen uit, luister goed naar de signalen van je lichaam en ga een tandje lager wanneer blijkt dat je te veel van jezelf hebt gevergd. De  beruchte zaagtand.  

7. Zoek begeleiding van deskundigen bij je verdere herstel en re-integratie
Bijvoorbeeld in de vorm van oncologische revalidatie, oncologiefysiotherapie, sportbegeleiding, begeleiding door een psycholoog die gespecialiseerd is in kanker of gebruik de Untire-app. (zie onder voor linkjes). Vraag aan je werkgever of het UWV of je in aanmerking komt voor een fit-naar-werk- of re-integratietraject bij een extern bureau. Kortom, je hoeft het niet alleen doen!

8. Accepteer dat je nooit meer 100% de oude wordt
Daar tegen vechten kost onnodig veel energie. Pas je leven en werk aan op wat nu mogelijk is en niet op wat je allemaal kon voordat je ziek werd.   

9. Zorg dat je tijdig op de hoogte bent van de (financiële) gevolgen 
Zeker als je na kanker niet meer niet meer het volledig aantal uren (of) in je oude functie kan werken.

Hoe goed heb ik dit gedaan?
Alles overziend ben ik eigenlijk best tevreden over hoe ik het tot nu toe heb gedaan. Vooral over hoe ik tijdens mijn ziekte steeds met mijn netwerk heb gecommuniceerd en hulp heb gevraagd. Niet alleen over werk-gerelateerde zaken, eigenlijk bij alles. Want lange tijd waren er veel dingen die ik fysiek, mentaal en emotioneel niet (aan)kon. En ondanks mijn krakkemikkigheid is het gelukt om een vorm van regie te houden en belangrijke keuzes te maken. 

Contact houden met mijn ex-werkgevers en mijn professionele netwerk vond ik een stuk lastiger. Want ik had gewoon te weinig puf. Dus meer dan af en toe een berichtje op LinkedIn, Facebook en Whatsapp zat er niet in. Een dun lijntje met de werkwereld én met veel bemoedigende reacties.

Hoe nu verder? 
De komende periode heb ik nog een paar serieuze stappen te zetten. Zoals de voorbereiding van mijn WIA-aanvraag en opnieuw contacten leggen met mijn professionele netwerk en voormalige opdrachtgevers. Best spannend! En ik hoop natuurlijk dat ik straks weer voldoende fit-voor-werk ben. Dus ik doe het stap voor stap én met alle wijze raad die ik tijdens Nationale Kanker en Werk Dag 2020 heb vergaard. Bedankt!    

En jij?
Ben jij werknemer in loondienst of ZZP-er en net als ik herstellend van kanker? Ik ben benieuwd wat je vindt van bovengenoemde tips en wat jij hebt gedaan om tijdens/na kanker te blijven werken/ weer aan het werk te gaan. Wat is jouw volgende stap? Leuk als je je ervaringen wil delen! 

Levendige groet

Christa


Meer informatie:

·       Helen Dowling Instituut. Psychologische zorg bij kanker: www.hdi.nl
 
·       Kanker.nl: info over kanker en werk via kanker.nl
      Via deze site kan je ook jouw specifieke vragen voorleggen aan 
      experts op het gebied van kanker en werk.

·       Nationale Kanker en Werk Dag: www.nationalekankerenwerkdag.nl
      Blog 8, 10 en 11 zijn tevens gepubliceerd op de NKWD-site:                       https://www.nationalekankerenwerkdag.nl/speaker/christa-van-werkum/
 
·       NFK (Nederlandse Federatie van Kankerpatientenorganisaties:
      https://nfk.nl/themas/kanker-en-werk/werken-met-of-na-kanker
 
·       Untire app. Tired of Cancer.  Helpt bij (langdurige) vermoeidheid 
      tijdens en na behandeling van kanker. Gratis te downloaden via:  
 
·       UWV over ziekte en reintegratie: 
      https://www.uwv.nl/particulieren/ziek/ziek-met-werkgever/re-integreren-tijdens-ziekte/index.aspx
 
·       Werkum, C van: Voor mijn andere blogs over kanker en werk,
      zie: https://christablogt.blogspot.com
      blog 8 (Ik wil graag weer werken maar het lukt nog niet),
      blog 10 (Kanker en werk: er kan nog veel meer! en
      blog 16 (WIA-verdriet)
 
·       ZZP-Nederland. Over ZZP en gezondheid:




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Blog 1: Als kanker je leven op z'n kop zet valt er veel te leren!

Afbeelding
Onverwachtse diagnose Het afgelopen jaar was ik ernstig ziek. In het voorjaar van 2019 kreeg ik onverwachts de diagnose eierstokkanker fase 3c, ofwel met uitzaaiingen in het buikvlies. Ik was toen 57 jaar en na een huwelijk van 15 jaar net weer op mezelf gaan wonen. Door mijn ziekte veranderde ik in heel korte tijd van een actieve, gezonde ondernemende vrouw in een ernstig ziek, zwak en labiel persoon. Vanaf toen werd mijn leven gedomineerd door onderzoeken, medische afspraken, ingrijpende behandelingen, pijn en heel veel pillen. Werken lukte al snel niet meer. Dus noodgedwongen en met pijn in mijn hart heb ik al mijn opdrachten overgedragen aan deskundige vakgenoten. Best wel onwerkelijk allemaal. Ik was opeens in een heel verkeerde film beland.  Veel stapjes Sinds ik ziek ben geworden heb ik heel veel stappen - nou ja, kleine stapjes - gezet om weer te komen waar ik nu ben. Nu, bijna 1 jaar na mijn laatste behandeling, voel ik me gelukkig een stuk beter. Dat was hard werken. Ik ben
Read more »

Blog 38: Opnieuw gevallen

Afbeelding
Hoe vaak kan een mens vallen en opstaan? Hoe blijf je hoopvol ook in moeilijke tijden? Hoe trek je jezelf elke keer opnieuw met je haren van de vloer wanneer je opnieuw bent gevallen? Hoe verhef je jezelf opnieuw na de zoveelste tegenslag? Ook wanneer je moe, ziek, zwak en verdrietig bent? Niet om jezelf of anderen te bewijzen dat je een veerkrachtig mens bent, maar omdat je beseft dat aangeslagen in de put blijven liggen niet de bedoeling van je leven is en omdat je jezelf een beter leven gunt. Daarover gaat deze 3 e (ena-laatste) blog in de reeks over vallen en opstaan. Opnieuw gevallen Precies in deze situatie bevind ik me nu. De tijdbom in mijn lichaam is opnieuw ontploft. De kanker is terug in mijn lichaam. Na bijna 3 jaar kankervrij ben ik  opnieuw gevallen. En opnieuw is het beangstigend want mijn fysieke klachten nemen in rap tempo toe, dus ook mijn beperkingen en ik voel me niet goed. Oei, wat gaat dat snel. Eind juli maakte ik nog een fijne fietstocht in Nederland en een maa
Read more »

Blog 2: Je hebt geluk als je het niet krijgt

Afbeelding
Eerst kreeg mijn moeder het Mijn verhaal over kanker begint eigenlijk niet bij mij, maar bij mijn moeder. Zij stierf op 52-jarige leeftijd aan uitgezaaide darmkanker. Ik was toen 21, mijn broers 19 en 17 jaar. Dat was voor ons gezin een traumatische gebeurtenis. We waren er allemaal kapot van. Het voelde alsof mijn verdriet en gemis nooit over zouden gaan.   En heel lang heb ik gedacht ‘ik word niet ouder dan 52’.   Van verdriet naar vertrouwen Natuurlijk sleet mijn verdriet in de loop van de jaren en kon ik op een gegeven moment weer genieten van alle fijne nieuwe dingen in mijn leven: lieve partners, kinderen, interessant werk, goede vrienden, nieuwe hobby’s enzovoorts. Naarmate ik ouder werd kreeg ik langzamerhand meer vertrouwen in mijn levensverwachting. 70 of 75 worden leek me wel een haalbare kaart. Mijn opa en oma van moederszijde zijn immers 84 en 87 jaar geworden en mijn vader 85! Hier en nu Is er iets veranderd in mijn situatie waardoor ik in de loop van de tijd positiev
Read more »

BLOG 16: WIA-verdriet

Afbeelding
100%  Om maar meteen met de deur in huis te vallen: het UWV heeft mij (voorlopig) 100% arbeidsongeschikt verklaard. Weliswaar met als prognose ‘verder herstel mogelijk’, maar toch niet fijn.   Liever had ik hier willen schrijven dat ik weer helemaal fit en volop aan het werk ben. Maar niet dus. Dat is flink balen! Ik ben verdrietig en teleurgesteld. En tegelijkertijd ook opgelucht. Die mixed feelings en hoe hiermee om te gaan, deel ik graag met jullie.   Dreigende bui  Vanaf mijn 2 e ziektejaar zag ik de WIA-bui al hangen. Zo'n grote donkere wolk die je al van verre ziet aankomen en waarbij schuilen niet goed mogelijk is. Er ging iets dreigends en onvermijdelijks vanuit. Want na 104 weken houdt de Ziektewet echt op en dan volgt de WIA-keuring. Dat wil zeggen eerst een beoordelingsgesprek met een UWV-verzekeringsarts en daarna met een arbeidsdeskundige. Vooral het feit dat mensen die je niet kent op basis van 2 telefonisch interviews bepalen of ze jou wel/niet/in een bepaalde mat
Read more »

Blog 5: Haat-liefde verhouding met mijn behandeltraject

Afbeelding
Rottig behandeltraject   Ken je dat gevoel? Dat je heel graag iets wil,  maar niet met alle consequenties die daarbij horen? Bijvoorbeeld WEL een andere baan, maar NIET jezelf daarvoor hoeven in te spannen? WEL beter worden maar NIET dat rottige behandeltraject?  Met mijn behandeltraject had ik het afgelopen jaar een haat-liefde verhouding. Wellicht een deel van mijn lezers ook? Daarom wil ik graag met jullie  delen hoe ik me daarin staande heb gehouden. Kort samengevat was dit mijn behandeltraject: 3 lange chemodagen, 1 dag operatie  - voor medisch geïnteresseerden  ‘interval debulking plus HIPEC’ - en daarna nog 3 lange chemodagen.  Oh ja,  en ook nog 2 x een ascites drainage, diverse echo’s, CT-scans, inwendige gynaecologisch onderzoeken, een mammografie, heel veel bloedprikken en heel veel pillen.  Ofwel anno 2019 het favoriete behandeltraject van gynaecologen voor eierstokkanker fase 3C. Wees gerust, ik ga jullie verder niet belasten met gedetailleerde medische shit. Daar is van
Read more »

Blog 4: Loser of held?

Afbeelding
Knauw voor mijn zelfbeeld Door kanker heeft mijn zelfbeeld een flinke knauw gekregen. Alles wat daarvoor vanzelfsprekend was, lukte door mijn ziekte niet meer of maar heel beperkt. Veel dingen waaraan ik voorheen mijn identiteit ontleende (werken, gezinsleven, huishouden runnen, sporten, een actief sociaal leven leiden, hobby’s etc.) vielen opeens weg.  Mijn positieve zelfbeeld kalfde daardoor snel af. Want ik voldeed niet meer aan mijn eigen norm van een goede functionerend, geslaagd persoon. Wat erin hakte Twee dingen hakten er met name flink in. Ten eerste dat ik te ziek was om voor mijn tienerdochter te kunnen zorgen.  Daardoor voelde ik me als moeder tekortschieten. Ten tweede dat ik niet meer kon werken. Voor mijn gevoel telde ik daardoor maatschappelijk niet meer mee. Beide vond ik heel pijnlijk.    Voor het eerste hebben mijn ex-man en ik een praktische oplossing gevonden: onze dochter ging fulltime bij haar vader wonen.  Dat was voor haar een stabielere, minder belastende om
Read more »