Blog 22: Hoe gaat het met je? 10 tips voor vraagontvangers
Eindelijk
Hier is die dan
eindelijk! Mijn blog met tips over wat we zélf kunnen doen om plezierig
en relaxter met de vraag ‘Hoe gaat het met je?’(HGHMJ) om te gaan. Met ZELF bedoel ik in deze blog (ex-)(kanker-)patiënten zoals ik, chronisch zieken, mensen die ernstig ziek zijn en weten
dat ze niet meer beter worden en mensen met andere serieuze verlieservaringen,
zoals bijvoorbeeld overlijden van een partner of kind, verlies van werk etc. Die
staan in deze blog centraal. Mijn volgende blog (in de maak) bevat 10 tips voor onze potentiële vraagstellers. Want, zoals
ik eerder in blog 19 schreef: ‘It takes two to tango’.
It takes two to
tango
We weten het allemaal: Goede
communicatie gaat niet alleen over goede communicatieve vaardigheden maar ook
over goede interactie, over de dans die je samen doet. Gaat die dans vloeiend en
plezierig of sta je continu op elkaars tenen en bots je telkens tegen elkaar? Bij
ingrijpende levensgebeurtenissen, zoals ernstige ziekte, verlies en dood, vergt
goed met elkaar in contact blijven vaak meer moeite door wat er allemaal gebeurt en
alle emoties die dit bij ons oproept. Zowel bij ons als zieke en/of verdrietige
vraagontvangers als bij onze gesprekspartners, de potentiële vraagstellers. Dus:
it takes two to tango!
Wat kan je er zelf aan doen?
De vraag ‘Wat kan je er zelf aan doen?’ is misschien wel mijn meest favoriete vraag als coach. Want elke verandering begint immers bij jezelf. Ook als ervaringsdeskundige en persoonlijke ontwikkeling-‘freak’ stel ik mezelf deze vraag regelmatig. Wat kan ik er zelf aan doen om minder verdrietig, gelukkiger, vaardiger, (sneller) fitter, gezonder etc. te worden? Ook heb ik geleerd dat goede coaches eigenlijk vooral goede, open vragen moeten stellen. Maar ik vind het als ervaringsdeskundige ook heel fijn om ervaringen en tips, van mezelf en anderen te delen. Bij deze dus!
With a little help from my friends (Beatles, 2009, remastered)
Relativering
Enige relativering bij onderstaande
tips is op zijn plaats want iedereen is anders en elk moment is anders. Dus:
wat voor mij of anderen goed werkt, kan voor jou, lieve lezer, heel anders
zijn. En wat mij vandaag goed past, werkt morgen soms minder goed of niet. Dus:
laat je inspireren en kies uit onderstaande tips wat bij jou en dit moment past!
Kom je er echt niet uit, blijf er niet te lang mee rondlopen en zoek
(deskundig) advies.
10 tips voor
vraagontvangers: Wat kan je er zelf aan doen?
1. Ga uit van de positieve bedoelingen van anderen
Ook al stuntelen onze dierbare vraagstellers nog
zoveel met de HGHMJ-vraag of stellen ze hem niet, de meeste mensen bedoelen het
in principe goed. Dus vul niet te snel in dat ze niet (meer) geïnteresseerd
zijn in jouw persoonlijke wel en wee of dat ze niet meer van je houden. Want ook
zij zijn van slag en verdrietig dat wij ziek zijn en/of (soms) niet meer beter
worden en ook zij worstelen met hun eigen emoties. Dus bezie anderen, voor
zover mogelijk, met milde aandacht.
2. Doe je niet beter voor dan je je voelt
Laat jezelf zien aan wie er écht toe doet. Durf open te zijn naar jouw dierbaren over hoe
het écht met je gaat en wat er in je omgaat. Altijd zeggen ‘Het gaat goed met
me’ terwijl het eigenlijk helemaal niet goed gaat, vergroot je eenzaamheid. Je hoeft anderen niet per se te ontzien, want
zij zijn mans/ vrouws genoeg om aan te geven als het hen te veel wordt.
3. Geen slachtoffergedrag
Wacht niet lijdzaam af en ga niet verongelijkt zitten
mokken wanneer de HGHMJ-vraag uitblijft, maar neem zelf de regie. Bepaal zelf
wat je wanneer met wie wil delen en neem het initiatief. Wanneer je beseft dat
je onbedoeld toch in de slachtofferrol bent gekropen, vraag dan alsnog op een
later moment aandacht voor je verhaal. Want ‘delen is helen’!
4. Doe aan doelgroepencommunicatie
Stem je verhaal/antwoord af op wie je voor je
hebt, want niet iedereen hoeft en wil alles weten. Dat geldt zowel voor medisch
specialisten als voor vrienden, familie en kennissen. Dus kijk goed wie je voor
je hebt en doseer je verhaal voor zover dat in je vermogen ligt. Je kunt anderen ook de wedervraag stellen ‘Wat
wil je vooral weten?’ Pas vervolgens je antwoorden daarop aan. Mensen die van
je houden en meer willen weten, vragen vast wel door.
5. Doseer je sociale contacten. Zorg goed voor
jezelf
Aandacht van anderen is fijn, maar kost ook veel energie, zeker wanneer je ernstig ziek of heel verdrietig bent. Dus: ga niet
urenlang belangstellende mensen, die berichtjes sturen (terug)bellen, mailen of
appen. Voer niet te veel gesprekken op een dag, want dat put je soms nog verder
uit. Beantwoord niet elk telefoontje, mailtje of whatsapp bericht direct. Kies
je eigen moment en neem goed je rust.
Een periodiek groepsbericht is een handig alternatief om meerdere mensen tegelijkertijd te informeren over je wel en wee. Bijvoorbeeld via https://hoestie.nu/ (voor meer info zie onder), een mailinglijst of een whatsapp-verzendlijst. Ook kan je anderen via datzelfde periodieke bericht laten weten dat je niet weet óf en wanneer je zal reageren op hun berichtjes. Dat is niet persoonlijk of rot bedoeld, maar je hebt al je energie hard nodig om je behandelingen te doorstaan en daarna weer op krachten te komen. Mensen die van je houden zullen daar alle begrip voor hebben en vervolgens een afspraak maken om er op een ander moment voor jou te zijn, wanneer jij daaraan behoefte hebt. Kortom: kies de vorm en het moment die bij jou passen!
6. Nu ff niet, maar vereenzaam niet!
Wees open over wat je qua communicatie wel of
niet wil en wanneer. Dus
als je geen puf of zin hebt om steeds te vertellen hoe het met je gaat, neem
even een contact-time-out of kies in de winkel een ander gangpad. Dat kan
tijdelijk rust geven. Maar pas op dat je niet structureel contacten en
belangstelling vermijdt, want het is natuurlijk niet de bedoeling dat je
vereenzaamt!
7. Anticipeer op mogelijk lastige HGHMJ-situaties
Zorg dat je een paar oppervlakkige antwoorden
paraat hebt voor onverwachtse HGHMJ- (straat/supermarkt-) situaties, zodat het
je niet overvalt en je ter plekke van slag raakt. Bedank mensen die belangstelling tonen, ook wanneer
het je ‘nu ff niet’ uitkomt. Gebruik dan bijvoorbeeld de ‘Hamburger’-aanpak:
‘Wat aardig dat je dat vraagt. Maar ik ben nu eigenlijk te moe/ heb geen tijd
voor een gesprekje. Bedankt voor je belangstelling’.
8. Zoek hulp
Als mensen uit je eigen sociale omgeving (je partner, kinderen, ouders, vrienden etc.) je niet de aandacht kunnen geven waaraan je eigenlijk behoefte hebt, blijf daar niet in hangen. Zoek iemand die er wel voor je wil en kan zijn, bijvoorbeeld in je woonwijk, via een vereniging, de kerk of andere sociale netwerken. Of zoek (onco-psychologische) begeleiding bij jou in de buurt, bijvoorbeeld in het ziekenhuis, bij het Helen Dowling Instituut of bij een IPSO inloophuis (voor meer info zie onder). Je hoeft het niet alleen te doen!
9. Wees mild voor jezelf
Soms voel je je een periode niet goed, ben je
moe, heb je pijn of andere klachten, ben je erg verdrietig, gefrustreerd, eenzaam
etc. Dan lukken veel dingen niet. Contact met anderen gaat dan soms ook niet
goed. Dan vlieg je uit de bocht, reageer je bot, trek je je terug etc. Wees ook
dan mild voor jezelf en leg de lat niet te hoog. Leven met ernstige ziekte en/of
andere ingrijpende verlieservaringen is op zich al topsport. En dat hoeft niet
elke dag.
10. Focus op
wat er wél is in plaats van op wat je mist
Wees dankbaar voor alle aandacht en
belangstelling die er wél is. Hoe klein dan ook. Dat helpt om je, ondanks alles, een gelukkiger en dankbaarder mens te voelen.
Dank
Veel dank aan iedereen die
als reactie op mijn eerdere HGHMJ-blogs hun ervaringen, tips en ideeën met mij
hebben gedeeld: (ex-)(kanker)patiënten, chronisch zieken, mensen die niet meer
beter worden, mensen met andere verlieservaringen én gezonde medemensen. Zowel
vraagontvangers als vraagstellers. Jullie tips heb ik heel graag in deze blog
en de blog die hierna volgt verwerkt!
Vraag aan jou
Lieve lezer, ik ben benieuwd
naar jouw ervaringen en tips. Welke van bovenstaande tips spreken jou als potentiële
vraagontvanger het meest aan? En welke pas
je zelf in de praktijk met positief resultaat toe?
Mijn volgende en laatste blog in deze reeks is vooral vooral bedoeld voor onze potentiële vraagstellers: Wat kunnen ZIJ doen om de contacten met ons plezieriger te maken? Daarna zet ik, nu echt 😊, een punt achter deze 6-delige HGHMJ-reeks. Mocht je er een paar hebben gemist: zie ook de voorgaande HGHMJ- blogposts (nr. 18 tm 21). Ik heb met veel plezier mijn ervaringen en die van anderen met jullie gedeeld.
Veel sterkte, voor iedereen
dat nu nodig heeft! En hopelijk tot ziens bij mijn nieuwe blogs.
Levendige groet,
Christa
Meer weten?
· Helen
Dowling Instituut voor psychologische begeleiding bij kanker. Www.hdi.nl
· HoestieNu: Als je ernstig ziek
bent, willen familie en vrienden je steunen en weten hoe het met je gaat. En
jij wilt je verhaal met hen delen – maar dan wel op een manier die jou niet
belast. Met je eigen hoestie.nu pagina informeer je in één klap iedereen die
voor jou belangrijk is: https://hoestie.nu
· IPSO inloophuizen. Een luisterend oor voor mensen met kanker, hun naasten
en nabestaanden: https://ipso.nl
· Werkum, C. van. (mei t.m. juli 2021). Voor mijn eerdere blogs over ‘Hoe gaat het met je?’ zie: https://christablogt.blogspot.com (blog 18 t.m. 21)
Reacties
Een reactie posten